Yıldırım Beyazıt (1389-1402)
Yıldırım Beyazıt, Yıldırım Beyazıt Hayatı, Yıldırım Beyazıt Dönemi, Yıldırım Beyazıt Kimdir? I. Beyazıt (1389-1402)
Babası : Murat Hüdavendigar
Annesi : Gülçiçek Hatun
Doğumu : 1360
Vefatı : 8 Mart 1403
Saltanatı : 1389 - 1403 (14) sene
I. Beyazıt veya Yıldırım Beyazıt (d. 1360, Edirne – ö. 8 Mart 1403, Akşehir) seneleri arasında hüküm süren dördüncü Osmanlı padişahıdır. Osmanlı sultanı Yıldırım Beyazıt, Gülçiçek Hatun ve Murad-ı Hüdavendigar’ın oğludur. 1360 ve 1403 seneleri arasında yaşamıştır. Babası Sultan I. Murad, annesi ise Gülçiçek Hatun'dur. 1389'dan 1403 yılına kadar hükümdarlık yapmıştır.
İlmi o dönemin önemli bilim adamlarından almıştır. Sevk, idare ve askerlik derslerini yine dönemin en iyi komutanlarından almıştır. Kütahya’ya vali olarak 1381 yılında atanmıştır ve bu sayede devlet idaresini öğrenmiştir. İlk büyük kahramanlığını Birinci Kosova Savaşı’nda (1389) Haçlı Ordusu’na karşı savaşırken yapmıştır. Bir Sırplı bu savaşın akabininde babası Sultan Murat’ı şehit etmiştir ve Osmanlı tahtının yeni sahibi devletin ileri gelenlerinin toplu kararı ile Yıldırım Beyazıt olmuştur.
Anadolu Beylikleri başlarda kendisine karşı ittifak kurmuş olsalar da kendisi bunların hakkından gelmiştir. 1390 senesinde Hamidoğulları, Menteşe, Germiyanoğulları, Saruhanoğulları, Aydınoğulları gibi beylikleri temizlemiştir ve 1391 senesinde Kramanoğulları’nı himayesi altına almıştır. Aynı zamanda Sırbistan ile ilişkileri düzene sokmuştur. İstanbul’u 1391 senesinde 7 aylık bir süre ile kuşattı fakat Bizans’ın bir Türk mahallesi kurması, cami yaptırması ve Osmanlı’ya vereceği verginin arttırılması koşullarıyla kuşatmayı bitirdi. Kastamonu’da yer alan Candaroğlu beyliğini 1392’de topraklarına kattı. Teselya ve Arnavutluk sınırlarına 1394 senesinde Yenişehir (Mora) ve Selanik’in alınmasıyla ulaşıldı.
1395 senesinde İstanbul’u tekrar kuşattı. Bu durum bir başka Haçlı Ordusunun saldırısına neden oldu. Niğbolu kalesi tüm Avrupa milletlerinden oluşan Haçlı Birlikleri tarafından kuşatıldı. 25 Eylül 1396 tarihinde düşman burada ağır bir yenilgiye uğratıldı. Avrupalı bazı asilzadeler ile şövalyeler esir alındı ve bir daha padişaha savaş açmama ve fidye verme karşılığında serbest bırakıldılar. “Ettiğiniz yeminleri size iade ediyorum. Gidiniz, yeniden ordular toplayınız ve bizim üzerimize geliniz. Bana bir kere daha zafer kazanmak imkanı sağlamış olursunuz. Zira ben, Allahü tealanın dinini yaymak ve O’nun rızasına kavuşmak için dünyaya gelmişim.” sözleri Yıldırım Beyazıt Han tarafından bu salınan asilzadeler ile şövalyelere söylenmiştir.
Macaristan içlerine kadar ilerleyen Osmanlı devleti bunu Niğbolu zaferinin sağladığı ortam sayesinde başarmış ve bol miktarda ganimet elde etmiştir. İstanbul’un üçüncü kuşatılışı 1397 senesinde gerçekleştirilmiştir ve bu sefer Bizans’a denizden gelecek yardımları engellemek amacıyla Anadolu Hisarı yaptırılmıştır.
Anadolu beyliklerinden son birkaçı olan Karaman ve Dulkadirlilerin topraklarına sırasıyla 1398 ve 1399 senelerinde girilmiştir. Anadolu beylikleri Osmanlı’ya karşı bu denli toprak kaybından dolayı o sırada Hindistan seferinden dönmekte olan Timur’a sığınmayı seçmişlerdir. Osmanlı’ya karşı kışkırtılan Timur’un karşısında ise Timur’a karşı Karakoyunlu ve Cezayir beyleri tarafından kışkırtılan bir Osmanlı vardı. Kaçınılmaz savaş Timur’un Osmanlı’nın elinden Sivas’ı almasıyla boy gösterdi ve iki Türk padişahı Ankara Çubuk ovasında savaşa girişti. Yıldırım Beyazıt burada yenildi ve 28 Temmuz 1402 tarihinde esir düştü. Kırk dört yaşındayken, yani esir düştükten yedi ay sonra 1403 senesinde kederden hayata gözlerini yumdu. Ölüm haberi Timur’a geldiğinde kendisi “Böyle büyük bir mücahidi kaybetmek yazık oldu” demiştir.
Çok süratli bir şekilde ordularını sevk etme yetisine sahip olduğundan kendisine Yıldırım unvanı verilmiştir. Atılgan, çevik,cesur bir yapıya sahiptir. Alimlerle çok kez sohbet eder ve Allah ile ilgili muhabbetlerini dinlerdi. Camiler, mescitler, darüşşifalar, medreseler, imaretler ve misafirhaneler yaptıran Yıldırım Beyazıt bunları hem yurdun dört bir yanında yapmıştır hem de meşhur adaleti ile yapmıştır. En önemli eserlerinden biri halen Bursa’da ayakta olan Ulu Camidir.
Yorumlar - Yorum Yaz